İnsanlar yaşamlarının her aşamasında kendileriyle ilgili pek çok karar verirler. Kararların isabetli olabilmesi için bireyin, çevre koşullarıyla ve kendisiyle ilgili doğru ve ayrıntılı bilgiye sahip olması gerekir.

Bireyler, özellikle gelişme döneminde kendilerine “ben kimim, ne olmak istiyorum, nasıl davranmalıyım, hayat tarzım nasıl olmalıdır? ” şeklinde sorular yöneltir ve bu sorulara cevap ararlar. Bu tür sorulara verilen cevaplar doğrultusunda gelecekleri şekillenir.

Meslek, kişinin sadece kendisi için değil, başkalarının da yararlanacağı ve karşılığında kazanç elde edeceği bir faaliyettir. Temel düzeyde yapılan hizmet ve üretim faaliyetleri için dahi mesleki eğitim gereklidir.

Gençlerin çoğu ilköğretimi bitirdikten sonra, meslek veya eğitim alanını seçme kararı ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle öğrenci ve velilerin yeterli bilgiye sahip olmaları gerekmektedir. Meslek seçimiyle ilgili karar verme aşamasında telâşa kapılmadan ve tesadüf?ere bırakmadan bilinçli davranılmalıdır. Bireyler, mesleğini seçmekle yaşayacağı çevreyi, ekonomik durumunu, ilişkide bulunacağı insanları da bir bakıma seçmiş olmaktadır. Birey kendi ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerine uygun mesleği seçerse işinde başarılı, mutlu, yaratıcı ve üretici olabilir.

Sağlıklı meslek seçimi ve meslekte ilerlemek için kişinin kendisini tanıması ve meslekler hakkında bilgi sahibi olması temel koşuldur. Öğrencinin ihtiyaç duyduğu en sağlıklı ve güncel bilgiye en kısa sürede ulaşmasını sağlayabilmek için öğrenciye bilgiye ulaşma ve bilgiyi paylaşma yolları öğretilmelidir.

Bu modül, ülkeye sağladığı istihdam imkânı, üretim sürecinde yarattığı katma değer ve uluslararası ticaretteki ağırlığı nedeniyle ekonomik kalkınma sürecinde büyük rol oynayan, önemli iş olanakları bulunan mesleki ve teknik eğitim gerektiren tüm alanların altındaki mesleklerin tanıtımını kapsamaktadır.

Modülde, öğrencilerin tüm alanları tanımalarına, vizyonlarını genişletmelerine, kişisel gelişimlerine, kişilik özelliklerine ve becerilerine göre mesleği tanımalarına yardımcı olacak öğretim faaliyetleri bulunmaktadır.

Bu modül, bilinçli bir meslek seçimini hedefleyen gençleri ve öğrencileri alanlarla, mesleklerle ilgili olarak bilgilendirmeyi amaçlayan öğrenme materyalidir.

Meslek Seçimi...

Meslek seçimi, meslekler arasında yeteneğine uygun en iyi yapabileceği becerileri içeren ve kendisini en üst düzeyde ifade edebileceğine inandığı bir alana yönelmedir. Sağlıklı bir meslek seçimi yapabilmeniz için kişisel özellikleriniz ile mesleğin özelliklerinin örtüşmesi gerekmektedir. Bunun için kendinizi tanımanız, meslekler hakkında bilgi sahibi olmanız ve mesleki yöneliminizi değerlendirmeniz gerekir.

1. Kendini Tanıma

Mesleki yönelimde öncelikle kendinizi, özelliklerinizi, ilgi ve beklentilerinizi tanımalısınız. Genel olarak bireysel özelliklerinizi şu şekilde gruplandırabiliriz

Fiziksel özellikleriniz: Cinsiyet, yaş, boy, ağırlık, sağlık durumu, görünüş, ses tonu gibi özelliklerdir.

Yetenekleriniz: Psikolojik ve akademik yetenekleriniz: Okuldaki ders ve genel başarı durumunuz, genel yetenekler, sosyal olgunluk derecesi, çalışma tarzı ve dayanım süresi, motivasyon seviyesi ile özel yeteneklerdir.

Özel yetenekleriniz ise genel olarak; doğru ve hızlı algılama, el becerisi ile mekanik alanda yetenekleri, uzay bağlantısı kurma, tasarım gücü, güzel sanatlar alanındaki yeteneklerdir.

İlgileriniz: Bir işi veya mesleki etkinliği sevme derecesine mesleki ilgi denir. Bir meslekte başarılı olma oranı o mesleğe ilgi duymanız ile doğru orantılıdır.

Aile: Ailenizin kültürel, sosyal ve ekonomik imkânları ile tüm çevresel etkenlerden kaynaklanan beklentileriniz.

Kendi özelliklerinizi daha iyi tanımak için aileniz, çevrenizdeki kişiler, okuldaki rehberlik ve psikolojik danışmanları ile görüşünüz.

2. Meslekleri Tanıma

Mesleki yönelimde ikinci olarak, yaşadığınız çevrede var olan sektörleri, alanları ve meslekleri tanımalı ve meslek elemanlarının özellikleri hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Bu modül ile alanları, meslekleri, çalışma ortamlarını ve kariyer imkânlarını tanımaya yönelik bilgi sahibi oldunuz. Bu meslekler hakkında, DPT, TOBB, TESK, Türkiye İş Kurumu, ticaret ve sanayi odaları, meslek odaları ve dernekleri, vb. çeşitli kurum ve kuruluşların yayınlarını inceleyerek daha ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz. Söz konusu mesleklerden ilgi ve yeteneğinize uygun olanları belirlemek için ailenizle birlikte; okuldaki rehberlik ve psikolojik danışmanlar, çevrenizdeki ilgili alan öğretmenleri, meslek elemanları, İŞKUR bünyesinde yer alan Meslek Danışma Merkezlerinde görev yapan uzmanlarla ile görüşerek mesleki yönelimlerinizi değerlendirebilirsiniz.

3. Meslekler ile Sizin Özelliklerinizin ve Beklentilerinizin Örtüştükleri Noktaların Belirlenmesi

Meslek seçiminin son aşaması bireyin kişisel özellikleri ile bu niteliklere hitap eden mesleklerin karşılaştırılmasıdır. Bu aşamada rehber öğretmeninizden, ailenizden, diğer öğretmenlerinizden, çevrenizde sizi tanıyanlar ve ilgi duyduğunuz meslekte çalışanlardan fikir alabilirsiniz. Meslek seçimi konusunda en önemli nokta kendi özelliklerinizle mesleğin gerektirdiği özelliklerin örtüşmesidir. Meslek seçiminde karar size aittir ancak bu konuda tarafsız ve doğru karar verebilmek için uzman kişilerden ve çevrenizden yardım almanız yararlı olacaktır. Yapmış olduğunuz araştırmalar ve görüşmeler sonunda doğru karar vereceğinizden eminiz. Unutmayınız ki kendinize ve çevrenizdeki istihdam olanaklarına göre en uygun meslek seçimini yapabilmeniz bütün yaşantınızı, yaşam standartlarınızı olumlu yönde etkileyecektir.

Kararınızın sizin için en uygun ve doğru olması temennisiyle…